BADANIA SEROLOGICZNE DLA PRACOWNIKÓW UMK

Rozpoczynamy realizację grantu pt. „Ocena humoralnej i komórkowej odpowiedzi immunologicznej u pracowników UMK po przebytym zakażeniu SARS-CoV-2 i/lub poddanych szczepieniom przeciw COVID-19”.

Projekt realizowany przez NZOZ Pracownię Genetyki Nowotworów oraz Akademickie Centrum Badań AKAMED sp. z o.o.

Rejestracja rozpocznie się we wtorek 04 maja 2021r..

Tel. do rejestracji: 513 533 056

Formularze do pobrania:

INFORMACJA O BADANIU

SKIEROWANIE NA BADANIE SEROLOGICZNE

Wprowadzenie: Od początku roku trwa program szczepień przeciwko COVID-19. Wraz z jego rozpoczęciem wzrosło znaczenie charakterystyki odpowiedzi immunologicznej na SARS-CoV-2, jak również ocena jej trwałości. Badania nad reakcją układu immunologicznego po przebytym zakażeniu oraz po podaniu szczepionki mają kluczowe znaczenie dla postępu prac związanych zarówno z leczeniem COVID-19, jak i oceną skuteczności szczepień ochronnych. Dostępne szczepionki przeciwko wirusowi SARS-CoV-2 zawierają mRNA (informacyjny kwas nukleinowy) kodujący białko S (kolca) wirusa SARS-CoV-2 zamknięty w kapsułce z nanocząsteczek lipidowych (szczepionki mRNA – Pfizer/BioNTech, Moderna) lub wektor adenowirusowy (ChAdOx1) kodujący glikoproteinę S wirusa SARS-CoV-2 (AstraZeneca). Na podstawie mRNA w komórce gospodarza syntetyzowane jest białko S SARS-CoV-2, które będąc silnym antygenem pobudza odpowiedź odpornościową w postaci przeciwciał neutralizujących (odpowiedź humoralną) i stymulację limfocytów T cytotoksycznych (odpowiedź komórkową). Podjednostka S1 jest uważana za wysoce specyficzny antygen docelowy do wykrywania przeciwciał anty-SARS-CoV-2. Ponieważ jest zarówno elementem strukturalnym wirusa, jak i komponentem szczepionki, zastosowanie testów opartych na oznaczaniu przeciwciał anty-SARS-CoV-2 w klasie IgG skierowanych przeciwko białku S umożliwia zarówno badanie odpowiedzi poszczepiennej, jak i badanie potencjalnej odporności po przebyciu COVID-19 (objawowym bądź bezobjawowym).

Założenia projektu. W ramach planowanych badań przewidziano kompleksową analizę statusu immunologicznego u pracowników UMK po szczepieniu przeciwko SARS-CoV-2 lub po przebytym (objawowym lub bezobjawowym) zakażeniu koronawirusem. U większości osób zostanie wykonane ilościowe badanie poziomu przeciwciał anty-SARS-CoV-2 IgG (analiza odpowiedzi humoralnej), a u wybranych pacjentów również wykrywanie oraz ilościowe oznaczenie IFN-γ wydzielonego po pobudzeniu w warunkach in vitro limfocytów T (analiza odpowiedzi komórkowej). Ponadto celem badania jest również monitorowanie poziomu przeciwciał w czasie (zwłaszcza wśród nauczycieli akademickich). W ramach podjętych działań zaplanowano powtarzanie oznaczeń co 2 miesiące (ostatnie w miesiącach wrzesień – październik w związku z rozpoczęciem roku akademickiego). Oznaczanie przeciwciał w kilkunastotygodniowych odstępach czasu będzie przydatne w monitorowaniu trwałości humoralnej odpowiedzi immunologicznej, na podstawie tempa zmniejszania się stężenia IgG. Dodatkowa analiza komórkowej odpowiedzi poszczepiennej zostanie zaproponowana osobom, u których zostanie stwierdzony niski poziom przeciwciał anty-SARS-CoV-2, wskazujący na brak odporności humoralnej.

Badanie stężenia przeciwciał przeciw białku S w czasie zarówno u ozdrowieńców, jak i osób szczepionych umożliwi analizę przebiegu odpowiedzi immunologicznej w COVID-19, jak również ocenę dynamiki i trwałości tej odpowiedzi. Takich badań dotychczas nie przeprowadzono. Wynik ujemny może wskazywać na brak lub bardzo niski poziom przeciwciał IgG, a tym samym umożliwi identyfikację osób szczególnie narażonych na zakażenie lub reinfekcję. Tym samym, dzięki badaniom anty-SARS-CoV-2 IgG, możliwe będzie określenie stężenia przeciwciał zapewniających ochronę przed zakażeniem, jak również podjęcie racjonalnych decyzji dotyczących przyjmowania ewentualnych dawek przypominających szczepionki przeciw COVID-19.

BADANIE SEROLOGICZNE – oznaczanie przeciwciał przeciw wirusowi SARS-CoV-2 w klasie IgG metodą ilościową

Celem badania serologicznego jest ilościowe oznaczenie neutralizujacych przeciwciał IgG dla powierzchniowych antygenów wirusa SARS-CoV-2 (antygenu S1). Diagnostyka pośrednia w oparciu o testy serologiczne pozwala ocenić status immunologiczny względem infekcji SARS-CoV-2 lub dokonać detekcji przeciwciał powstałych w wyniku reakcji poszczepiennej. Każdy z uczestników badania może mieć wykonane 3 oznaczenia przeciwciał (planowane terminy: w pierwszym tygodniu maja, w ostatnim tygodniu czerwca, w ostatnim tygodniu września).

Przeciwciała w klasie IgG można wykrywać od 10. dnia po kontakcie z patogenem lub min. 3 tygodnie po przyjęciu dawki szczepionki. Test jest jedną z metod oceny skuteczności szczepionki oraz oceny odpowiedzi poszczepiennej. Metoda ilościowego oznaczania przeciwciał anty-SARS-CoV-2 w klasie IgG jest rekomendowana do: badania odpowiedzi poszczepiennej, badania potencjalnej odporności po przebyciu COVID-19 (objawowym bądź bezobjawowym) oraz identyfikacji dawców osocza.

Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania. Materiał do analizy stanowi krew żylna, z której odwirowywana jest surowica. Badanie wykonywane jest metodą immunoenzymatyczną (ELISA), z użyciem analizatora zapewniającego w pełni zautomatyzowany przebieg reakcji od wprowadzenia surowic do odczytu. Czułość diagnostyczna testu wynosi 93,2%, natomiast swoistość diagnostyczna wynosi 99,8%.

KAŻDY UCZESNIK BADANIA OTRZYMA W CIĄGU 7 DNI OD POBRANIA KRWI RAPORT Z BADANIA LABORATORYJNEGO Z PODANYM STĘŻENIEM PRZECIWCIAŁ IgG anty-SARS-CoV-2.

BADANIE SEROLOGICZNE – oznaczenie wykrywanie interferonu gamma metodą ilościową

Ocena komórkowej odpowiedzi immunologicznej przeciwko SARS-CoV-2 zostanie przeprowadzona w oparciu o test SARS-CoV-2 IGRA (ang. interferon-γ release assays), służący do określenia aktywności komórek T reagujących na patogen. Istotą testu jest wykrywanie interferonu gamma (IFN-γ), czyli istotnej cząsteczki sygnałowej układu immunologicznego. We krwi osoby, która miała kontakt z wirusem SARS-CoV-2 lub była szczepiona, powinny być obecne limfocyty T zdolne do rozpoznawania antygenów koronawirusa. Proces ten wiąże się z syntezą i uwalnianiem IFN-γ. Wykrywanie i ilościowe oznaczenie IFN-γ wydzielonego po pobudzeniu w warunkach in vitro limfocytów T stanowi istotę testu IGRA.

Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania. Materiał do badania stanowi świeżo pobrana krew pełna (na heparynę). Test zostanie wykonany przy użyciu odpowiedniego zestawu probówek do stymulacji limfocytów T. Do badania zostaną zaproszone przede wszystkim osoby, które w badaniu serologicznym uzyskają niskie miana przeciwciał. Planowany termin badań (lipiec lub wrzesień).

Korzyści. Największą korzyścią z przeprowadzenia badań jest stworzenie możliwości ilościowej oceny nabycia odporności na SARS-CoV-2 w efekcie przebycia zakażenia koronawirusem i/lub szczepienia. Badanie przeciwciał nie jest wymagane w kontekście szczepienia, niemniej jednak znajomość statusu immunologicznego przed szczepieniem i po kilku tygodniach od jego ostatniej dawki może jednak pozwolić na wnioskowanie o odpowiedzi organizmu na immunizację i dawać wskazówki co do stopnia uzyskanej odporności na COVID-19. Wynik ujemny testu nie wyklucza zakażenia wirusem SARS-CoV-2, a tym samym pozwoli zidentyfikować osoby szczególnie narażone. Ponadto w przyszłości może również wskazywać konieczność (lub jej brak) przyjęcia dawki przypominającej. Wyniki przeprowadzonych badań mogłyby w przyszłości być przydatne do opracowania nowych zaleceń programu szczepień.

Projekt finansowany jest ze środków własnych UMK. Środki pozyskane na realizację projektu umożliwią wykonanie 2-3-krotnych oznaczeń poziomu przeciwciał u co najmniej 500 osób (1 000 – 1 500 oznaczeń) oraz co najmniej 200 oznaczeń stężenia interferonu-gamma.