Dostojni Goście, Drodzy Państwo,

Wchodzimy w kolejne dziesięciolecie istnienia naszej Uczelni. 19 lutego br. obchodziliśmy 60 rocznicę utworzenia Uniwersytetu. Mieliśmy to szczęście, że nasza Uczelnia, zakładana przez uczonych z Wilna i Lwowa, od początku swojego istnienia miała te cechy,

fot. A. Dauksza-Wiśniewska

których oczekujemy od uniwersytetu, tzn. szeroką gamę kierunków studiów i specjalności naukowych oraz kadrę złożoną z wielu osób, których dokonania naukowe uczyniły uczonymi na miarę europejską. Z nazwiskami niektórych z nich związano w literaturze światowej określone pojęcia, teorie czy szkoły artystyczne.

Sądzę, że rozpoczynając następne dziesięciolecie, możemy powiedzieć, że minione 60 lat nie zostało zmarnowane. Po trudnościach rozwoju w latach 50. i 60., ostatnie 15-lecie okazało się bardzo sprzyjające toruńskiej uczelni. Od początku lat dziewięćdziesiątych pozycja Uniwersytetu Mikołaja Kopernika jest wśród polskich uniwersytetów coraz wyższa. Oferta dydaktyczna naszej Uczelni jest coraz pełniejsza, a rozwój naukowy opiera się na współpracy z ośrodkami naukowymi całego świata: od Kalifornii po Japonię, od Kapsztadu po Singapur. Wydajemy czasopisma naukowe z tzw. listy filadelfijskiej, dostępne w bibliotekach najbardziej znanych w świecie uczelni.

Cieszymy się, że prace badawcze prowadzone w naszej Uczelni są często cytowane w literaturze światowej, a niektóre ważne koncepcje i badania były rozwijane w naszym Uniwersytecie o wiele wcześniej niż w wielu innych znanych ośrodkach naukowych. Obecny tu na sali prof. Roman Ingarden jest jednym z prekursorów nowej dziedziny wiedzy, którą jest kwantowa teoria informacji. Innym powszechnie znanym przykładem są osiągnięcia naszych konserwatorów zabytków. To absolwenci i pracownicy naszego Uniwersytetu są znani jako odkrywcy planet poza Układem Słonecznym.

Charakteryzując poszczególne uczelnie wyższe, bardzo często podaje się liczbę studentów, liczbę kierunków studiów i specjalności. Jednakże, w moim przekonaniu, jeszcze ważniejszą i pełniejszą charakterystykę otrzymujemy, odpowiadając na pytanie, jaka jest głębokość oferty dydaktycznej, tzn. dla ilu kierunków studiów uniwersytet może zaoferować kształcenie na wszystkich trzech poziomach: od licencjatu, poprzez magisterium, do doktoratu.

Po włączeniu w listopadzie ubiegłego roku Akademii Medycznej w Bydgoszczy w swe struktury nasza Uczelnia kształci ponad 42 tysiące studentów na 48 kierunkach studiów w ponad stu specjalnościach. Kadra nauczająca liczy ponad 2 tysiące osób, a łącznie z pracownikami administracji i obsługi ponad 4 tysiące osób pracuje na Uniwersytecie. Szczególnie jednak pragnę podkreślić, że dzięki naszym osiągnięciom badawczym mamy uprawnienia do nadawania stopnia doktora habilitowanego w 23, a stopnia doktora w 25 dyscyplinach naukowych. Te liczby lokują nas w absolutnej czołówce polskich uniwersytetów, dając nam uprawnienia do prowadzenia studiów doktoranckich, a więc studiów na najwyższym poziomie w 23 dyscyplinach naukowych.

Nowa ustawa "Prawo o szkolnictwie wyższym" z 27 lipca br. rozstrzyga - zgodnie z powszechną w Europie tendencją - że studia w Polsce mają być realizowane na 3 poziomach - jako studia licencjackie, magisterskie i doktoranckie. Obecnie już 11 spośród 14 wydziałów naszego Uniwersytetu spełnia warunki do prowadzenia studiów na tych trzech poziomach. To niewątpliwie powód do zadowolenia, ale jednocześnie obligacja dla wszystkich pracowników Uniwersytetu. To właśnie uczelnie o najsilniejszej kadrze powinny dawać młodym ludziom szanse szybkiego rozwoju naukowego, organizując kształcenie na wszystkich dostępnych, w ramach posiadanych uprawnień, poziomach.

Myślę, że naturalną potrzebą większości ludzi jest jak najlepsze wykonywanie tego, czego się podejmujemy, i w sposób najlepszy, jak to potrafimy. Dlatego też przyjęliśmy, że w roku akademickim 2005-2006 zostanie przeprowadzona ocena jakości kształcenia, warunków działania i perspektyw rozwoju wszystkich 48 kierunków studiów prowadzonych na naszej Uczelni. Chcemy być pewni, że to, co oferujemy studentom, rzeczywiście odpowiada wymaganiom pierwszej dekady XXI wieku. Następnym krokiem w działaniach Senatu i władz rektorskich bieżącej kadencji będzie przygotowanie strategii rozwoju Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. [...]

Aby zrozumieć, jak wielką i złożoną instytucją jest w tej chwili nasz Uniwersytet, warto pamiętać o różnorodności kierunków studiów i chociaż w kilku zdaniach powiedzieć o jego budżecie, potrzebach finansowych, skali pomocy materialnej, jaką możemy udzielać naszym studentom. Łączny budżet obejmujący oba nasze kampusy, tzn. toruński i bydgoski, w 2005 r. wynosi 350 mln zł. Gdy uwzględnimy jeszcze koszty funkcjonowania Szpitala Uniwersyteckiego, kwota ta przekracza 500 mln zł.

Ten szybki rozwój Uniwersytetu, z którego jesteśmy dumni, prowadzi jednak do pojawiania się napięć finansowych. Naszym zadaniem jest jak najszybsze doprowadzenie do sytuacji takiej, aby kolejne lata finansowe kończyły się wynikiem pozytywnym. Jest to tym ważniejsze, że kończymy inwestycję związaną z rozbudową Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi, a jednocześnie rozpoczynamy budowę obiektu dla Wydziału Farmacji i rozbudowę Wydziału Matematyki i Informatyki. Wszystkie te przedsięwzięcia pochłoną wiele dziesiątków milionów złotych. Ich realizacja nie byłaby możliwa bez wykorzystania środków pochodzących z Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu, Ministerstwa Nauki i Informatyzacji, a przede wszystkim środków, którymi dysponują władze samorządowe. Za tę pomoc wszystkim bardzo dziękuję.

Jednocześnie musimy pamiętać, że corocznie w ramach systemu pomocy materialnej dla studentów musimy dysponować kwotą ponad 30 milionów złotych. Chcemy zapewnić jak najlepsze warunki naszym studentom. Cieszę się, że udało się doprowadzić połączenia internetowe do wszystkich domów studenckich (do wszystkich pokoi) zlokalizowanych w Toruniu. Zakładam, że w nadchodzącej kadencji będziemy intensywnie działali na rzecz polepszenia warunków zamieszkania i dostępu do nowoczesnych technologii we wszystkich naszych obiektach. Z satysfakcją także pragnę poinformować, że opłaty za zamieszkanie w domach studenckich w kampusie bydgoskim od nowego roku akademickiego zostały istotnie obniżone.

W roku akademickim 2004-2005 mury naszego Uniwersytetu opuściło ponad 8 tysięcy absolwentów studiów magisterskich, licencjackich i uzupełniających studiów magisterskich, a około 1800 osób ukończyło studia podyplomowe. Wbrew wielu przewidywaniom tegoroczna rekrutacja przyniosła rekordową liczbę zgłoszeń. Ta liczba wyniosła ponad 37 tysięcy, w tym prawie 5 tysięcy w Collegium Medicum w Bydgoszczy. Przyjęliśmy ponad 11 tysięcy nowych studentów.

Razem z polskimi studentami studiować będą studenci z prawie 20 krajów, między innymi z Niemiec, Rosji, Konga, Litwy i Kazachstanu. Nasi studenci mają możliwości odbywania jedno- lub dwusemestralnych studiów zagranicznych w ramach europejskiego programu SOCRATES-ERASMUS. W minionym roku do uczelni zachodnich w ramach tego programu wyjechało 228 studentów UMK, a w bieżącym roku planujemy wyjazd ponad 340 osób.

Nauczanie łączy się bezpośrednio z rozbudzaniem i rozwijaniem zainteresowań studentów. Chciałbym zwrócić uwagę, szczególnie studentów pierwszego roku, na szerokie możliwości działania w naszym Uniwersytecie na niwie naukowej, kulturalnej, społecznej, sportowej. W UMK działa ponad 90 kół naukowych, które organizują szereg interesujących spotkań i konferencji. Bardzo prężnie działa w UMK Europejskie Zrzeszenie Studentów Prawa - ELSA oraz Międzynarodowe Stowarzyszenie Studentów Nauk Ekonomicznych i Handlowych AIESEC. Swoje pasje i zainteresowania można realizować w chórach akademickich, Radiu Studenckim, Klubie "Od Nowa", Klubie Sportowym AZS, a również w Duszpasterstwie Akademickim. Pomocą wszystkim studentom służy dobrze działający Samorząd Studencki UMK. [...]

Nasz Uniwersytet tkwi głęboko w życiu Torunia, Bydgoszczy i Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Toruń swą unikalną atmosferę w dużej mierze zawdzięcza naszym studentom. Prawie 50-tysięczna społeczność Uniwersytetu poprzez swój potencjał intelektualny, twórcze działania naukowe i artystyczne powinna służyć miastu i regionowi. Dlatego zachęcam władze Torunia, Bydgoszczy i województwa do wykorzystywania tego potencjału, a jednocześnie do wspierania rozwoju Uczelni. Uniwersytet Mikołaja Kopernika zawsze przywiązywał i przywiązuje dużą wagę do współpracy z władzami administracyjnymi obu miast oraz samorządowymi Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Dobrym przykładem nowych przedsięwzięć jest ostatnio utworzony Zamiejscowy Ośrodek Dydaktyczny Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Grudziądzu. Bez wyjątkowego zaangażowania władz Grudziądza nie byłoby to możliwe. Zyskają na tym młodzi ludzie z Grudziądza i okolic.

Uniwersytet Mikołaja Kopernika jest także zainteresowany dalszym rozwijaniem współpracy z publicznymi uczelniami naszego województwa.

Drodzy Studenci, zwłaszcza Studenci I roku,

Rozpoczynacie studia na jednym z czołowych polskich uniwersytetów. Możecie mieć przed sobą najpiękniejszy okres swojego życia. W dużej mierze od Was samych zależy, jak spożytkujecie ten czas. Wykorzystajcie daną Wam szansę najlepiej jak to możliwe, z pożytkiem dla siebie i dla naszego kraju. [...]

Panie i Panowie, rok akademicki 2005-2006 ogłaszam za otwarty.

Niech się spełnia, co dobre, szczęśliwe i pomyślne - Quod bonum, felix, faustum, fortunatumque sit!